Η φωτογραφία του μικρού Αϊλάν ξεβρασμένου νεκρού σε παραλία της Τουρκίας συγκλόνισε τη διεθνή κοινή γνώμη και έφερε τη συλλογική συνείδηση αντιμέτωπη με το μεταναστευτικό πρόβλημα των Συρίων, που αποτελεί μια ιδιαίτερη εκδοχή του γενικότερου μεταναστευτικού ζητήματος, όπως έχει θιγεί στο http://beautyguard.gr/archives/3662
Να πούμε λοιπόν αρχικά ότι η Συρία είναι μια χώρα της Μέσης Ανατολής, νότια της Τουρκίας, με έκταση μιάμιση φορά περίπου όσο η Ελλάδα και πληθυσμό περί τα 22,5 εκατομμύρια. Κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία το 1948 και από το 1963 κυβερνιόταν από το Ισλαμικό κόμμα Μπάαθ, μέχρι που η “Αραβική Άνοιξη” του 2013 την παρέσυρε στη δίνη ενός ανεξέλεγκτου εμφυλίου πολέμου με πολλές αντιμαχόμενες παρατάξεις. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι οπαδοί του Προέδρου Άσαντ, οι οπαδοί του “Ισλαμικού Κράτους”, αλλά υπάρχουν και μετριοπαθείς μουσουλμανικές ομάδες και άλλοι.
Η Συρία μέχρι πριν την εμφυλιακή της περιδίνιση ήταν 66η παγκοσμίως σε Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ), ξεπερνώντας χώρες όπως η Σλοβενία, η Σερβία και η Βουλγαρία. Η οικονομία της εδραζόταν κυρίως στη γεωργία και την κτηνοτροφία, ωστόσο υπήρχε και αξιόλογος δευτερογενής τομέας (βιομηχανία τροφίμων). Εξ ου και δεν θα έπρεπε να μας ξενίζει ότι οι Σύριοι που φτάνουν στα νησιά μας έχουν κινητό τηλέφωνο και τραβάνε selfies!
Τα τελευταία χρόνια, παρά το επιλεκτικο ενδιαφέρον της Δύσης σε άλλες περιπτώσεις, όπου έσπευδε να “παρέμβει ανθρωπιστικά” στο εσωτερικό χωρών, συνήθως αφήνοντας χειρότερο χάος εκ των υστέρων, η Συρία έτυχε μιας παροιμιώδους αδιαφορίας από τις υπόλοιπες χώρες. Ως πότε όμως θα μπορούσε ένας λαός που δεν ζούσε και χωρίς αξιοπρέπεια να αντέχει να ζει σε βομβαρδιζόμενες πόλεις; Και μιας και προς Ανατολάς δεν διαφαινόταν ελπίδα (το Ιράκ ως κράτος αποτελεί δυστυχώς ακόμα μη-επιλογή), προς Νότο ούτε συζήτηση (οι Ισραηλίτες δεν φημίζονται για τη φιλικότητά τους προς τους μουσουλμάνους), έμεινε μόνον η Δύση, αυτή που μέχρι το 1946 αποίκιζε και ήρθε η ώρα να βάλει λίγο “πλάτη” στο δράμα ενός λαού.
Και κάπως έτσι, ορδές ανθρώπων μέχρι χτες “νοικοκυραίων” κατά την καθ’ ημάς αργκό, με δουλειές, σπίτια, οικογένειες (και smartphone, ναι) πήραν το δρόμο της προσφυγιάς, αυτόν που κι ο δικός μας λαός γνώρισε ουκ ολιγές φορές και μάλιστα όχι λιγότερο τραγικά. Η τραγωδία της Μικρασιατικής καταστροφής δεν έχει κλείσει εκατοεντηρίδα. Τα κομμένα χέρια των Σμυρνιών στις κουπαστές των “συμμαχικών” πλοίων δεν είναι αστικός μύθος, παρά η ζώσα ανάμνηση ενός λαού, ο οποίος, μέσα στη δίνη της δικής του κρίσης (πρωτίστως οικονομικής και δευτερευόντως “ανθρωπιστικής”, κατά την επικρατούσα και νομοθετημένη με το Ν.4320/15 αργκό), εκλήθη να δείξει “χαρακτήρα” ως πρώτη πύλη εισόδου των Συρίων σε μια Ευρώπη που υψώνει φράχτες και συρματοπλέγματα και αποχωρεί μονομερώς από τη Συνθήκη του Σέγκεν.
Χωρίς να χρεωθούμε ιδεολογική προκατάληψη, οφείλουμε να αποδώσουμε στον Έλληνα Επίτροπο Μετανάστευσης της ΕΕ Δημήτρη Αβραμόπουλο την ιδέα της “μιας κάποιας ανακατανομής των μεταναστών εντός της ΕΕ, ρε παιδιά“, που παρά τα σχετικά πενιχρά μέχρι τώρα χειροπιαστά της αποτελέσματα τουλάχιστον εμπέδωσε μια λογική συνυπευθυνότητας στο διογκούμενο πρόβλημα.
Η αλήθεια είναι ότι η συγκράτηση του ξενοφοβικού αφηγήματος στις πρόσφατες εκλογές, τα πολλά συγκινητικά περιστατικά Ελλήνων που βοηθούν τους μετανάστες στα νησιά (ακόμα και παίρνοντάς τους στα σπίτια τους, προς αντίκρουση του αντίστοιχου κλασικού ξενοφοβικού επιχειρήματος), καθώς και το γεγονός ότι πληθαίνουν πανευρωπαϊκά οι φωνές για οργανωμένη αντιμετώπιση του φαινομένου, μάς επιτρέπουν να ελπίζουμε ότι ίσως η ζωούλα του Αϊλάν δεν πήγε τελείως χαμένη. Βεβαίως η διεθνής κοινή γνώμη επηρεάζεται περισσότερο από μια συγκλονιστική φωτογραφία (ως δεν θα ‘πρεπε), ωστόσο πρέπει να διανυθεί πολύς δρόμος ακόμα, για να μπορούμε να πούμε ότι κοιμόμαστε ήσυχοι.
Επί τη βάσει της παραδοχής ότι κανένας άνθρωπος δεν εγκαταλείπει τη χώρα του, αν δεν απειλείται άμεσα η επιβίωσή του, η λύση στο δράμα των Συρίων βρίσκεται στην άμεση κατάπαυση του πυρός, όχι με δακρύβρεχτα, εθιμοτυπικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. Η παρέμβαση της Δύσης πρέπει εδώ να είναι αποφασιστική και όχι μόνο διπλωματική. Η αποκοπή από ανεφοδιασμό των ανεξέλεγκτων ομάδων που δρουν στο έδαφος της Συρίας αποτελεί όρο sine qua non για την απαρχή επίλυσης του ζητήματος. Ο πόλεμος κερδίζεται στη διοικητική μέριμνα, κατά πάγια τακτική.
Μέχρι τότε, η Ευρώπη των υποτίθεται πολιτισμένων πρέπει να σταθεί αρωγός και να επιφυλάξει από το πλεόνασμά της μιαν ανοιχτή αγκαλιά σε κάθε έντιμο άνθρωπο, που απλώς επιδιώκει την επιβίωση. Με δομές αξιοπρεπούς φιλοξενίας, όπως του χώρου στο Βοτανικού, που φιλοξενεί εκατοντάδες πρόσφυγες, με την επισιτιστική φροντίδα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (ανεξάρτητα της επικουρίας στο Λιμενικό στην επιτήρηση και έρευνα/διάσωση-περισυλλογή). Με τη στήριξη της κοινωνίας των πολιτών, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, της Εκκλησίας, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά κυρίως εμάς των ίδιων. Μη μου πείτε ότι φοράτε όλα τα ρούχα στις ντουλάπες σας ή ότι δεν σας περισσεύει μια κουβέρτα, μια κουρελού ή δυο πακέτα μακαρόνια από την αλήστου μνήμης περίοδο του capital control; Οργανωθείτε..
Τέλος, για να μην απαλλάξουμε και την ΕΕ από την πρόδηλη ευθύνη της, αναγκαιεί επιτακτικά η αναθεώρηση του πλαισίου μεταναστευτικής πολιτικής (Σέγκεν, Δουβλίνα ΙΙ και ΙΙΙ), ώστε το πρόβλημα μίας χώρας να καθίσταται αυτοδίκαια ευρωπαϊκό και η ανακατανομή των μεταναστών να συνεκτιμά πέραν της πληθυσμιακής βαρύτητας και την οικονομική ισχύ κάθε μέλους της ευρωπαϊκής οικογένειας. Αν δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε Άουσβιτς. Ευρώπη, ιδού η ώρα σου..
current_Panos
