Η Τεχνόπολη στο Γκάζι φιλοξενεί μέχρι τις 12 Μαρτίου 2017 μια πρωτότυπη και άκρως ενδιαφέρουσα έκθεση με τίτλο GR80s (#GR80s), αφιερωμένη στη δεκαετία του 1980. Ίσως η πλέον νοσταλγημένη δεκαετία της νεότερης ελληνικής ιστορίας ζωντανεύει μέσα από μια μεγάλη γκάμα από εκθέματα, τα οποία, διάσπαρτα στους χώρους της Τεχνόπολης, δίνουν στον επισκέπτη μια πλήρη εικόνα της ζωής των Ελλήνων εκείνης της εποχής.
Ξεκινώντας από την πολιτική, η έκθεση διατρέχει όλες τις εξελίξεις και τα σύμβολα της δεκαετίας, που ξεκίνησε με την εντυπωσιακή άνοδο του ΠαΣοΚ στην εξουσία στις εκλογές του 1981 και καταλήγει στα σκάνδαλα του 1989 (Κοσκωτά, γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού, Pampers) και στις κυβερνήσεις συνεργασίας Τζανετάκη-Ζολώτα. Προσωπογραφίες των πολιτικών πρωταγωνιστών, αποσπάσματα εφημερίδων της εποχής, ψηφοδέλτια των κομμάτων που κρέμονται από την οροφή, πλαστικά σημαιάκια, αποσπάσματα ομιλιών των πολιτικών ηγετών σε τηλεοράσεις, χειρόγραφα του Γιώργου Γεννηματά και –above all- μια εμβληματική αναπαράσταση με playmobil μιας κορυφαίας συμβολικά στιγμής της δεκαετίας: το νεύμα του Ανδρέα Παπανδρέου στη νεαρή τότε αεροσυνοδό Δήμητρα Λιάνη στη σκάλα ενός αεροσκάφους της Ολυμπιακής, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, μέσα σε ένα πλήθος οπαδών με κομματικά σημαιάκια. Απλά το λάτρεψα.
Το σχολείο των 80s: η κλασική αναμνηστική φωτογραφία με φόντο κάποιο χάρτη, οι μαρκαδόροι, οι κασετίνες, τα παγουρίνα, τα σχολικά βιβλία – με Vintage πρωταγωνιστή το Ανθολόγιο-, οι τσάντες και οι ομαδικές φωτογραφίες με τα έντονα χρώματα, συνθέτουν ένα εξαιρετικά νοσταλγικό σκηνικό για τους σημερινούς σαραντάρηδες, από την εποχή που ακόμα φοβόμαστε λίγο το δάσκαλο/τη δασκάλα. Ακόμα και τον κιτρινοπράσινο χαρτονένιο έλεγχο των βαθμολογιών θα βρείτε, τον συμπληρωμένο στο χέρι από τον υπεύθυνο καθηγητή του τμήματος..
Τα παιχνίδια των 80s: οι κούκλες Πατατίνες, Ζυμαρούληδες, Λαχανόπαιδα, Φωτεινούληδες.. Τα ηλεκτρονικά Atari, ποδοσφαιράκια, Pacman, με δυνατότητα να παίξετε για να τα θυμηθείτε. Τα επιτραπέζια πιγκουινάκια, οι συναρμολογούμενοι χάρτες του απολύτως παιδαγωγικού «Χάλασε ο κόσμος» (με Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία και γενικά τον τότε χάρτη..). Το υπερατού, το σπαθί των Thundercats, ο Κιτ του Μάικλ Νάιτ, οι Μπουγελόφατσες, τα ψαράκια, τα στρουμφάκια, τα αυτοκίνητα και οι πλαστικές μπουλντόζες..
Το σπίτι των 80s: ένας ολόκληρος διαμορφωμένος χώρος στο μέσο μικροαστικό σπίτι της δεκαετίας. Το σεμεδάκι στην τηλεόραση, που παίζει Ειδικό Δικαστήριο και τις ειδήσεις της κρατικής τηλεόρασης, τα λουλουδένια καλύμματα στις πολυθρόνες του στενού μπαλκονιού, τα λουλακί πλακάκια της κουζίνας με τα μπαχαρικά Ήλιος και τα στρογγυλά χερούλια των ντουλαπιών, το ψυγείο Pitsos, η διώροφη κουκέτα του παιδικού δωματίου, οι αφίσες από τη Μανίνα και την Κατερίνα στον τοίχο, η Kolynos και το Badedas στον καθρέφτη του μπάνιου, ο κλασικός φωταγωγός και τα κάδρα νεκρή φύση παντού.. Ακόμα και ο ηλεκτρικός πίνακας και το έπιπλο «κουτσομπόλα» με το κάθισμα ενσωματωμένο στην τηλεφωνική συσκευή, όπου έπαιρνες το μηδέν για να ακούσεις καλύτερα..
Η μουσική των 80s: η πανκ, η ροκ, τα λαϊκά, τα μπουζούκια, τα νέα συγκροτήματα, οι συναυλίες, τα επεισόδια, οι δίσκοι του πικάπ, οι κασέτες που γυρνούσαν με το στυλό..
Η μόδα και η ντίσκο: τα φανταχτερά χρώματα, οι τεράστιες βάτες, οι εντυπωσιακές αγκράφες, οι κορδέλες της Τζέιν Φόντα στο νεότευκτο αερόμπικ, οι ντισκομπάλες, η «Ανατολίτισσα» της Πωλίνας, ο Τζορτζ Μάικλ, η Μαντόνα, ο Άλις Κούπερ, ο Κώστας Χαριτοδιπλωμένος, ο Κώστας Τουρνάς, η αειθαλής Γλυκερία, ο Λευτέρης Πανταζής..
Τα προϊόντα του σούπερ μάρκετ: τα Pampers, η Badedas, το λικέρ Eoliki, η μάγια η Μέλισσα, το Nesquik με το γνωστό του σέικερ, τα αθάνατα κόκκινα τάπερ της Tupperware, τα Mini, οι συσκευασίες των αναψυκτικών που πίναμε στα δημοτικά αναψυκτήρια και φυσικά απανωτές διαφημίσεις εκείνης της εποχής, με τα χρώματα και τα motto που αγαπήσαμε..
Ειδικά σημεία με την εξέλιξη του Τύπου, της τεχνολογίας, των ΜΜΕ, της γλώσσας, της αυτοκίνησης, καθώς και ένα μικρό πλην περιεκτικό shop με επιλεγμένα νοσταλγικά προϊόντα συμπληρώνουν το παζλ μιας υπέροχης έκθεσης, που «βλέπεται» κατ’ ουσίαν σε περίπου τρεις ώρες.
Η έκθεση ουσιαστικά συνδιοργανώνεται από το δήμο Αθηναίων, το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ, εθελοντές, καθώς και μια σειρά χορηγούς, ενώ συνοδεύεται από πλήθος εκδηλώσεων, ομιλιών, θεματικών παρουσιάσεων, ξεναγήσεων και προγραμμάτων.
Καθώς περπατούσα ανάμεσα στα 4.000 εκθέματα, τις 1.000 φωτογραφίες και τα 18 περίπτερα, προσπαθούσα να αφουγκραστώ τα vibes αυτής της δεκαετίας σήμερα. Τι σημαίνουν τα 80s για το σύγχρονο Έλληνα και τη σύγχρονη Ελληνίδα;
Η δεκαετία της Αλλαγής έφερε κοινωνικοοικονομικά τη μικροαστική τάξη στο προσκήνιο. Οι μέχρι τότε μη προνομιούχοι απέκτησαν διαμέρισμα αντιπαροχή, αυτοκίνητο, πουκαμισάκι εισαγόμενο, παπάκι, δίσκους πικάπ, μαλλί περμανάντ με ρόλλεϋ, αποσμητικό, έγχρωμα περιοδικά και τηλεόραση. Η βίαιη οικονομική άνοδος, όμως, δεν κατέστη δυνατό να απορροφηθεί ομαλά. Έφερε μαζί της μια οίηση, μια υπερκαταναλωτική φρενίτιδα, τη μικροαστική υστερία της βαθμοθηρίας για παιδί γιατρό/δικηγόρο, τα μπουζούκια «πολιτιστικά κέντρα» του Βαγγέλη Γιαννόπουλου, τις σουρεάλ εντάσεις στα γαλάζια και πράσινα καφενεία ανάμεσα στους υποστηρικτές του δικαιώματος του γηραιού πρωθυπουργού στη συζυγική ανανέωση και στους φρικαρισμένους θιασώτες της δεξιάς ηθικοπλαστικής προσέγγισης στα οικογενειακά πράγματα.
Αναμφίβολα υπάρχουν θετικά θεσμικά αποτυπώματα, όπως ο εκσυγχρονισμός του οικογενειακού δικαίου με την ουσιαστική γυναικεία ισοτιμία, την κατάργηση των προικοσυμφώνων, τον πολιτικό γάμο, την αποποινικοποίηση των εκτρώσεων, το δημόσιο σύστημα υγείας και πολλά άλλα.
Από την άλλη μεριά όμως, θα θυμηθεί κανείς και τον τυφλό πολιτικό φανατισμό, την προσωπολατρία, τη σκανδαλολογία και το μέχρις ανθρωποφαγίας κιτρινισμό μιας μερίδας «Τύπου», την αποθέωση του κιτς, ένα λαϊκισμό με –δυστυχώς- ορισμένες σημερινές επιβιώσεις σε νοοτροπία, την ευμάρεια με δανεικά από το μέλλον (όλων μας, το σημερινό μνημονιακό παρόν).
Η γνώση της ιστορίας και γενικά η θύμηση της ζωής των προηγούμενων δεκαετιών γίνεται σημαντική όχι μόνο όταν χαμογελάμε νοσταλγικά μπροστά από το δίσκο της Αλέξιας ή την προσωπογραφία της Μελίνας. Δυναμώνει όλους μας, όταν γίνεται αφορμή για δίκαιους απολογισμούς.
Για πολλούς, στη δεκαετία του 80 εδράζεται η μήτρα της σημερινής πολυεστιακής κρίσης μας ως κοινωνίας. Το βόλεμα στο κακό Δημόσιο, ο κακώς εννοούμενος συνδικαλισμός, η καταναλωτική ξενομανία, ο πιθηκισμός ξενόφερτων προτύπων μόδας και συμπεριφοράς, η λαϊκίστικη αποθέωση μιας τσάμπα μαγκιάς που εστιάζει μόνο στο δικαίωμα, η σκανδαλοθηρική κλειδαρότρυπα του συλλογικού Εγώ, είναι στοιχεία που πρέπει να μας προβληματίσουν.
Αμιγώς ορθολογικά, λύση ενός προβλήματος είναι η άρση της αιτίας που το γεννά. Αν, λοιπόν, τα 80s είναι ρίζα κάποιων κακών ανθέων, ας ξερριζώσουμε τις επιβιώσεις τους, για να μπορεί η νοσταλγία μας να ανανοηματοδοτήσει το μέλλον.
Για να μην γίνει, λοιπόν, η νοσταλγία το άλλοθι μιας αδράνειας που θα υπονομεύσει κάθε εναπομείνασα ικμάδα σε αυτήν την ταλαιπωρημένη κοινωνία, ας εστιάσουμε στην ουσία μιας προόδου μακριά από φαντεζί παπάκια και βάτες: ας εργαστούμε δημιουργικά ο καθένας στον τομέα του· ας δείξουμε κατανόηση στη διαφορετική πολιτική άποψη· ας προτιμήσουμε τα ελληνικά προϊόντα· ας γίνουμε απαιτητικοί πρώτα από τους εαυτούς μας και ύστερα από τους πολιτικούς μας· ας σεβαστούμε το αστικό περιβάλλον· ας απορρίψουμε την ανθρωποφαγία, που απλώς μετακόμισε από τα πρωτοσέλιδα της Αυριανής στο facebook· ας δούμε στην Ευρώπη αυτό που πραγματικά είναι: ένας οικονομικός συνασπισμός με ευκαιρίες και παγίδες και όχι η χρυσοτόκος όρνιθα των πακέτων Ντελόρ που έγιναν γαρίφαλα στα μπουζούκια.
Τότε μόνο εκθέσεις σαν την εξαιρετικά επιμελημένη Gr80s θα μας προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα σε συλλογική αυτοβελτίωση, χωρίς ρεβανσισμούς και ανεπίκαιρες ανασκολοπήσεις. Ο καθρέφτης των 80s δείχνει κάθε φορά αυτό που αντέχουμε να δούμε.. Καλή θέαση (μέχρι τις 12/3/17 από την είσοδο της οδού Ιάκχου στο μετρό Κεραμεικός, Τρίτη-Παρασκευή 12.00-20.00 και Σαββατοκύριακα 10.00-22.00· είσοδος 5 ευρώ/2,5 για σπουδαστές με δωρεάν ξεναγήσεις από εθελοντές/φοιτητές).
current_Panos
