Τη δεκαετία του 80 υπήρχε η αλήστου μνήμης διαφήμιση “πουκαμισάκι; εισαγόμενο!” και το αντίστοιχο μόττο “ο επιμένων ελληνικά”. Τότε η ελληνική οικονομία διένυε την πρώτη δεκαετία της στην ΕΟΚ, η απειλή του ανταγωνισμού δεν είχε δείξει ακριβώς τα δόντια της, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις “προβληματικές” εξαγοραζονταν ή στηρίζονταν από το “σοσιαλιστικό” κράτος και στους συνεταιρισμούς οι πρώτες επιδοτήσεις έγιναν σταδιακά αντικείμενο σπατάλης – για να το θέσουμε κομψά.
Με την εισβολή των ιδιωτικών καναλιών στην καθημερινότητά μας, τα δυτικά καταναλωτικά πρότυπα έγιναν must. Και κάπως έτσι, η φέτα έδωσε τη θέση της στην ιταλική παρμεζάνα, το καρπούζι στο μάνγκο, το εσώρουχο minerva στα dolce e cabana, το αλάτι Μεσολογγίου στο ροζ αλάτι Ιμαλαΐων, το φρέσκο ψάρι στον τόνο Βιετνάμ.
Σε αυτήν την τάση βοήθησε πολύ η στρέβλωση τιμών, που συχνά οδηγεί στο να είναι το εγχώριο προϊόν ακριβότερο του εισαγόμενου, βοηθούσης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ. Οι ποσοστώσεις στα όρια παραγωγής προϊόντων και τα “πρόστιμα συνυπευθυνότητας”, καθώς και η κατάργηση των δασμών, άφησαν τα ελληνικά προϊόντα απροστάτευτα από το αθέμιτο ανταγωνισμό των ασιατικών με τα μεροκάματα πείνας.
Θα πει κανείς ότι σε ένα νοικοκυριό που μετρά τα ευρώ για να βγει ο μήνας η προτίμηση στο ενίοτε ακριβότερο ελληνικό προϊόν είναι λίγο πολυτέλεια. Υπάρχει, ωστόσο, σοβαρός αντίλογος σε αυτό, πολύ πέραν της συναισθηματικής παριωτικής προσέγγισης. Αμιγώς οικονομικά.
Κατ’ αρχάς, η προτίμηση στο ελληνικό προϊόν (κυρίως του πρωτογενούς τομέα) μπορεί να εδράζεται στην επιλογή στο τραπέζι εποχικών ειδών. Γιατί να φάει κανείς ντομάτα τα Χριστούγεννα; Επιλέγοντας εποχιακά ερχόμαστε πιο κοντά στα ντόπια. Σε λαϊκές και μανάβικο, το ντόπιο πρωταγωνιστεί.
Έπειτα, η κατανάλωση ντόπιων προϊόντων έχει μικρότερο ενεργειακό αποτύπωμα, όπως λέγεται. Αναλογιστείτε πόσο καύσιμο σπαταλάται, για να έλθει ένα πορτοκάλι από την Αργεντινή.
Το ντόπιο είναι και πιο υγιεινό, για δύο λόγους. Πρώτον, δεν χρειάζεται συντηρητικά όσο το εισαγόμενο. Δεύτερον, η πολιτική για τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα είναι στην Ευρώπη αυστηρότερη από την Αμερική.
Δίνοντας δουλειά τον Έλληνα παραγωγό, βιοτέχνη, μικροεπιχειρηματία, βοηθάμε τη μείωση της ανεργίας στη χώρα μας. Τι έιναι προτιμότερο, €20 παραπάνω εξοδα στον οικογενειακό προϋπολογισμό ή ενας παραπάνω άνεργος στην οικογένεια;
Η προτίμηση στο ελληνικό προϊόν είναι δυνατό να εκφράζεται με δύο τρόπους: Από τη μία, με απευθείας προτίμησή του στη μικρή επιχείρηση, στον παραγωγό, το συνεταιρισμό, το κατάστημα. Από την άλλη, κατά την επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ, με έμφαση στις ετικέτες των προϊόντων. Προσοχή όμως, οι μεταπράτες είναι αρκετά παρελκυστικοί στις διατυπώσεις τους. Δεν αρκεί το “συσκευάζεται στην Ελλάδα” ή το “ελληνικό προϊόν”, όταν πχ πρόκειται για ξηρούς καρπούς που δεν παράγει η χώρα μας. Εκεί, είναι προφανές ότι στην εθνική οικονομία συμβάλλει μόνο ο κατασκευαστή της συσκευασίας (ίσως ούτε και αυτός). Κοινός νους, κατά περίπτωση λοιπόν..
Μακριά από εμάς ο οικονομικός εθνικισμός. Όλοι οι ανωτέρω λόγοι προτίμησης των Ελληνικών προϊόντων δεν εδράζονται σε μίσος για τα γερμανικά μονοπώλια, αλλά στη νηφάλια λογική της υγείας, του σεβασμού του περιβαλλοντος και κυρίως της μακροπρόθεσμης επίπτωσης στην οικονομία των καθημερινών πράξεων των υποκειμένων.
Σε όποιον επικαλείται το παρελκυστικό “ΤΩΡΑ δεν βγαίνουμε”, αντιτείνω ότι ακριβώς αυτή η συλλήβδην κοντόφθαλμη, βραχυχρόνια προσέγγιση των πραγμάτων και η γενικότερη έλλειψη μακρόπνοου σχεδιασμού ώθησε στην επιδείνωση των συνεπειών της κρίσης στη χώρα μας. Ας δούμε για λίγο μακρύτερα από τη μύτη μας. Το να μην φας ρόκα τον Οκτώβριο δεν είναι δα και μεγάλο σκόντο στην ποιότητα της ζωής σου..
current_Panos
