Συνεχίζοντας το κοινό μας ταξίδι στο βελτιωτικό κόσμο της Μάρως Βαμβουνάκη, επέλεξα να παρουσιάσω το «Σιωπάς για να ακούγεσαι», ένα βιβλίο της, που εκδόθηκε το 2014. Η Μάρω συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο των περιγραϕών που περιστρέϕονται είτε γύρω από ιστορίες είτε γύρω και από τον εαυτό τους, για να καταλήξει σε χρήσιμα, βιωματικά συμπεράσματα, με απώτερο σκοπό την υποβολή στον αναγνώστη ενός κινήτρου αυτοβελτίωσης σε όλως ρεαλιστικό πλαίσιο.
Ξεκινά από την ιστορία μιας γυναίκας, που επέμενε να αναλύει με περίτεχνο τρόπο τις απόψεις της, από άγχος να πείσει το συνομιλητή της και να μην παρεξηγηθεί. Πίσω από αυτήν την υπερβολική συμπεριϕορά κρύβεται η ανάγκη χειραγώγησης των άλλων, ανεξάρτητα από το αυταπόδεικτο του κάθε ισχυρισμού και το ατράνταχτο κάθε επιχειρήματος. Εδώ έρχεται η τεράστια σημασία του σεβασμού της ελευθερίας του άλλου, η ηθική αναγκαιότητα να σέβεται κανείς την κάθε διαϕορετική προσέγγιση στα πράγματα. Η Μάρω εξομολογείται ότι τη μεγαλύτερη επίδραση στη ζωή της υπέστη από ανθρώπους λιγομίλητους..
Ακολουθεί η περιγραϕή της συνάντησης με έναν εξαιρετικά «γεμάτο» άνθρωπο, από τον οποίο αποκόμισε αυτό που συχνά εκστομίζουμε, χωρίς απαραίτητα να συνειδητοποιούμε σε βάθος, ότι τον πραγματικό ϕίλο τον μετράει κανείς στη χαρά του. Η συλλύπηση, πέρα από εύκολη λόγω του αυτόματου συναισθήματος που προκαλείται ότι υπερτερούμε σε ευτυχία σε σχέση με αυτόν που λυπόμαστε, κρύβει και την αποϕυγή μιας σύγκρισης που ενδεχομένως να ήταν επώδυνη, σε περίπτωση χαράς. Απαιτείται ισχυρός χαρακτήρας και ανωτερότητα, για να μην νιώθει κανείς άβολα με τις επιτυχίες του άλλου – όχι απλώς να μην ϕθονεί, αλλά να μην νιώθει ούτε έστω μειονεκτικά.
Συνεχίζει με μια ιστορία από μια βόρεια, παγωμένη χώρα, όπου μια γυναίκα μένει ξαϕνικά χήρα και κλαίει για τον άνδρα της, ενώ αυτός έχει σκηνοθετήσει το θάνατό του, για να αποϕύγει μια ποινική δίωξη. Όταν μετά από χρόνια δεν αντιστέκεται στο να της εμϕανιστεί, εκείνη ξεψυχά στα χέρια του όχι τόσο από τον τρόμο ή την έκπληξη όσο από το γεγονός ότι «ξεβολεύεται» από ένα ρόλο που έμαθε βολικά να υπηρετεί, έστω της συστηματικά θρηνούσας.
Ακολούθως, σε μια συνεδρία με μια πελάτισσά της, η Μάρω εξιστορεί πώς της ζητήθηκε να μιλήσει γενικά για τις επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά, σαν σε τάξη με μαθητές. Η ενδιαϕερόμενη γυναίκα έϕτασε ως τον ειδικό, χωρίς διάθεση να αναϕερθεί στις λεπτομέρειες της ιστορίας της, αντέχοντας μόνο γενικές αναϕορές. Η Μάρω εξέϕρασε την άποψή της ότι, παρά τη γενίκευση του ϕαινομένου των χωρισμών, οι συνέπειες στην παιδική ψυχή θα παραμένουν βαριές, λόγω αϕενός της ψυχικής εξάρτησης του παιδιού και από τους δύο γονείς (στο ενιαίο σχήμα της οικογένειας) αϕετέρου της τάσης αυτοενοχοποίησης, που συχνά καταλαμβάνει ατελείς ψυχισμούς, όπως ο παιδικός. Η πελάτισσα έϕυγε σαϕώς επηρεασμένη από την κουβέντα κορύϕωσης ότι η Άννα Καρένινα κατέληξε στις γραμμές του τρένου, γιατί ο Βρόνσκι που έζησε μετά τη ϕυγή από το σπίτι της δεν είχε καμία σχέση με το Βρόνσκι της πρώτης περιόδου της παρανομίας.
Σε επόμενη εξιστόρηση, καταλήγουμε στην παραδοχή ότι οι δυσκολότεροι «λογαριασμοί» μας με νεκρούς είναι με αυτούς, με τους οποίους οι σχέσεις ήταν δύσκολες. Κι αυτό, ενώ ϕαινομενικά μοιάζει ακατανόητο, εξηγείται από το απλούστατο γεγονός ότι με το θάνατο π.χ. του δύσκολου γονιού εγκαταλείπεται κάθε ελπίδα αποκατάστασης σχέσης μαζί του. Οι καλές σχέσεις, όταν δεν διακόπτονται πρόωρα, κουβαλούν ουσιαστικά ανά πάσα στιγμή την τελείωσή τους.
Έπεται ένα συμπέρασμα που όλοι μας λίγο πολύ ενδεχομένως έχουμε νιώσει: η εύκολη συγχώρηση από κάποιον, από τον οποίο δεν την περιμέναμε ενέχει μια απαξίωση, μια αίσθηση ότι ούτε ως κακοί δεν αξίζαμε. Από αυτήν την άποψη, νοείται ως ισοδύναμη εκδικητικής προσβολής!
Από την τραγική διάψευση δια ζώσης των προσδοκιών μιας κοπέλας προηγούμενης δεκαετίας από τον δι’ αλληλογραϕίας αγαπητικό της τεκμαίρεται η άρρηκτη σχέση του έρωτα με το θαυμασμό. Ανεπιϕύλακτη η επικαιρότητα του ζητήματος στην εποχή των διαδικτυακών επαϕών των ανθρώπων.. Παραμορϕωτικοί οι ϕακοί των social media, αν δεν επισπεύδεται σε κάθε περίπτωση η ζωντανή επικοινωνία των ενεχομένων.
Περαιτέρω, η δημοσιογραϕική κάλυψη ενός πρόσϕατου τραγικού γεγονότος από τηλεοπτικό παρουσιαστή, που τη βίωσε –σε όρους γλώσσας σώματος- ως επαγγελματική επιτυχία, καταδεικνύει ότι η επιτυχία είναι δυνατό να μας κάνει απάνθρωπους (κατ’ αναλογία του αρχή άνδρα δείκνυσι).
Δεν θα επεκταθώ στην κάλυψη όλου του βιβλίου, που, ως συνήθως στην περίπτωση της Μάρως, περιδιαβαίνει τα νοήματα με δολιχοδρομήσεις και επαναλήψεις όχι απλώς καθόλου κουραστικές, αλλά μάλλον αναγκαίες για την εμπέδωση των βαθύτερων νοημάτων.
Η Μάρω Βαμβουνάκη, ιέρεια του είδους εκείνου της καθημερινής ψυχολογίας, που μας παραπέμπει σε συμπεριϕορές ατόμων του περιβάλλοντός μας, για να μας πάει ένα βήμα παραπέρα σε αυτογνωσία και αυτοβελτίωση, θωρακίζει τον καλόπιστο αναγνώστη στην ασϕάλεια των συμπερασμάτων που η ίδια η ζωή επιβεβαιώνει μέσα από την αναπόϕευκτη, ελάχιστη έστω, συναναστροϕή.
Το αϕηγηματικό υϕάδι έχει κάτι από την αλληλουχία των μυθιστορηματικών περιγραϕών, αλλά και από την κορύϕωση ενός προσεχτικά δομημένου μαθήματος ψυχολογίας. Η αέναη αλληλοτροϕοδότηση της μεθοδολογίας της με αυτά τα δύο χαρακτηριστικά καταϕέρνει να κρατά τον αναγνώστη σε αυτοτροϕοδοτούμενη εγρήγορση, μέσα από σχεδόν βιωματικές προβολές εμπειριών σε ασϕαλώς άγνωστα πρόσωπα.
Το «Σιωπάς για να ακούγεσαι» είναι ανάγνωσμα καλοκαιρινό, χωρίς να είναι στενά ανάγνωσμα παραλίας, καθώς προβληματίζει χωρίς να βαραίνει και εξελίσσει χωρίς να καταπιέζει. Το συστήνω ανεπιϕύλακτα για τη βιβλιοθήκη σας, στο πλαίσιο της γενικότερης εκτίμησης στο εκλαϊκευτικό πλην πρωτοπόρο έργο της Μάρως Βαμβουνάκη.
current_Panos
