Πέρα από τις ομοιότητες και τις διαφορές που έχουν μεταξύ τους οι δυο πλέον κοινές χειμωνιάτικες ασθένειες και τις οποίες είναι σημαντικό να γνωρίζουμε, εκείνο που προέχει είναι να μην προβαίνουμε σε καμία περίπτωση στη λήψη φαρμάκων χωρίς την προγενέστερη χορήγηση τους από το γιατρό ή το φαρμακοποιό μας. Σε κάθε περίπτωση οι φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης σε συνδυασμό με την προσεγμένη, κατάλληλη για την περίσταση διατροφή, είναι ουσιώδης προκειμένου τη γρήγορη ανάρρωση μας.
Διατροφική αντιμετώπιση
Είναι ευρέος γνωστό ότι η αυξημένη κατανάλωση υγρών, μπορεί να λειτουργήσει τόσο ως μέτρο πρόληψης όσο και επικουρικά ως μέτρο αντιμετώπισης του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης. Ωστόσο ο τύπος των υγρών που καταναλώνουμε είναι πολύ σημαντικός, καθώς, προφανώς και δεν είναι όλα τα ροφήματα κατάλληλα.
Σαν ένα γενικό κανόνα, καλό θα είναι να έχει κανείς κατά νου, ότι σύμφωνα με νεότερες έρευνες, η κατανάλωση υγρών που περιέχουν υψηλές ποσότητες σακχάρων και αυξάνουν το γλυκαιμικό δείκτη στο αίμα μας, μειώνουν σημαντικά τη δράση των λευκών αιμοσφαιρίων και την ικανότητα τους να αντιμετωπίζουν τις μολύνσεις, με αποτέλεσμα να επιβραδύνουν την ανάρρωση. Συνεπώς, αλκοολούχα ποτά και αναψυκτικά καλό θα ήταν να αποφεύγονται, ενώ όσον αφορά στους χυμούς, είναι προτιμότερο να καταναλώνει κανείς φυσική λεμονάδα αντί για πορτοκαλάδα ή ακόμη καλύτερα χυμούς λαχανικών.
Κατ’ αναλογία με τα ροφήματα που έχουν υψηλή συγκέντρωση σακχάρων, όταν έχουμε αρρωστήσει από γρίπη ή κοινό κρυολόγημα, καλό είναι να αποφεύγουμε και τις τροφές που έχουν πολλούς επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως είναι τα μακαρόνια, το ρύζι αλλά και τα γλυκά. Το υψηλό επίπεδο σακχάρων στη δίαιτα μας, θα οδηγήσει αναμφίβολα στην αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μας, που με τη σειρά του θα προκαλέσει απελευθέρωση ινσουλίνης . Η ινσουλίνη όταν εκλύεται απότομα στο αίμα, μειώνει την άμυνα του οργανισμού. Γενικότερα, όσο πιο χαμηλά διατηρούμε τα επίπεδα του σακχάρου και της ινσουλίνης κατ’ επέκταση, τόσο πιο ισχυρό γίνεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Αυτό αποτελεί τόσο ένα καλό μέτρο πρόληψης όσο και ένα καλό επικουρικό μέτρο αντιμετώπισης των χειμωνιάτικων ασθενειών.
Ως προς τα μπαχαρικά που χρησιμοποιούμε στη διατροφή μας κατά τους χειμερινούς μήνες, για να ενισχύουμε την φυσική μας άμυνα, τα τρία πιο βασικά είναι το σκόρδο, η κανέλα και το τζίντζερ (πιπερόριζα). Το σκόρδο είναι ένας πολύ ισχυρός μαχητής κατά των φλεγμονών και των μολύνσεων και όχι μόνο. Η αντιμικροβιακή του δράση οφείλεται στην ουσία αλισίνη, ενώ έρευνες έχουν αποδείξει ότι τονώνει την καρδιά και βοηθά και στην αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Η κανέλλα, εκτός από τις αντισηπτικές ιδιότητες που διαθέτει, τονώνει την κυκλοφορία του αίματος και βοηθά στην καλύτερη αιμάτωση και οξυγόνωση των κυττάρων μας, ενώ το τζίντζερ, εκτός από τις αντιμικροβιακές του ιδιότητες, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ένα ρόφημα συνεπώς με τζίντζερ, λεμόνι και κανέλα θα ήταν ιδανικό να το καταναλώνουμε τους χειμερινούς μήνες.
Συμπερασματικά, για να αποφεύγουμε το κρυολόγημα και τη γρίπη θα πρέπει να διατηρούμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα ισχυρό. Αυτό επιτυγχάνεται με το να καταναλώνουμε πολλά λαχανικά εποχής σε συνδυασμό με καλής ποιότητας πρωτεΐνες και λίπη και με το να αποφεύγουμε τη ζάχαρη, τα γλυκά και το αλκοόλ.
Συμπληρώματα διατροφής.Τα συμπληρώματα διατροφής είναι ιδιαίτερα επωφελή για την πρόληψη ασθενειών όπως η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα και μπορούν να λαμβάνονται σε καθημερινή βάση για το σκοπό αυτό, ειδικά σε περιόδους που έχουμε μεγάλη σωματική κόπωση ή όταν η διατροφή μας δεν είναι καλή. Στη περίπτωση που έχουμε αρρωστήσει ήδη, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μας βοηθά να επιταχύνουμε την ανάρρωση του οργανισμού μας, χωρίς ωστόσο να έχουν θεαματικά αποτελέσματα στην περίπτωση αυτή. Ας δούμε συνοπτικά τη δράση και χρησιμότητα των πλέον γνωστών συμπληρωμάτων διατροφής αλλά και βοτάνων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των χειμερινών λοιμώξεων.
Η βιταμίνη C, είναι η κατεξοχήν βιταμίνη που προφυλάσσει τον οργανισμό μας από το κοινό κρυολόγημα αλλά και τις ιογενείς λοιμώξεις εν γένει. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού, αυξάνοντας την παραγωγή και ενισχύοντας τη δράση των λευκών αιμοσφαιρίων και ιδιαίτερα των ουδετερόφιλων. Τα ουδετερόφιλα είναι ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων στον οργανισμό μας που έχουν την ικανότητα να «καταπίνουν» τα μικρόβια που μας επιτίθενται. Το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται τη δόση των 1000mg ημερησίως προκείμενου να λειτουργεί σωστά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να την υπερβαίνουμε όταν λαμβάνουμε συμπληρώματα διατροφής. Σύμφωνα με έρευνα του 2010 του Πανεπιστημίου της Νέας Ζηλανδίας, η λήψη βιταμίνης C σε ποσότητα 1000mg σε ημερήσια βάση, μειώνει σημαντικά την εμφάνιση κοινού κρυολογήματος. Ταυτόχρονα η χορήγηση της ίδιας δόσης, σε ασθενής με κοινό κρυολόγημα ή γρίπη, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων κατά 85%.
Ιδανικά, θα πρέπει να προτιμάμε να λαμβάνουμε τη βιταμίνη C μέσω της διατροφής μας, καταναλώνοντας δηλαδή τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε αυτήν, όπως είναι τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα kiwi, οι πιπεριές, το μπρόκολο και τα κεράσια τους καλοκαιρινούς μήνες. Εάν όμως η διατροφή μας δεν είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά για κάποιο λόγο, τότε η λήψη συμπληρώματος διατροφής με βιταμίνη C έως 1000mg είναι απαραίτητη.
Η βιταμίνη Α ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20 αιώνα, όπου και η πρώτη της ονομασία ήταν «φάρμακο κατά των λοιμώξεων». Έκτοτε ανακαλύφθηκαν και της αποδόθηκαν ποικίλες φαρμακευτικές δράσεις αλλά και παρενέργειες, γι’ αυτό και δε συνίσταται η λήψη της σε ξεχωριστό σκεύασμα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του κρυολογήματος και της γρίπης. Είναι πολύ πιο ασφαλές να λαμβάνεται μέσω μιας πολυβιταμίνης, ώστε να εξασφαλίζουμε ότι δεν υπερβαίνουμε σε καμία περίπτωση τη συνιστώμενη ημερήσια δόση. Η βιταμίνη Α είναι λιποδιαλυτή και επομένως υπάρχει σε ζωικές τροφές όπως το ιχθυέλαιο, ο κρόκος του αυγού αλλά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Σε φυτικές τροφές η βιταμίνη Α συνήθως δε βρίσκεται αυτούσια, αλλά σε πρόδρομή μορφή καροτενοειδούς, δηλαδή με τη μορφή ουσιών που όταν τις τρώμε μετατρέπονται σε βιταμίνη Α μέσα στον οργανισμό. Υπάρχουν περίπου 600 διαφορετικά καροτενοειδή, από αυτά όμως μόνο το 10% μετατρέπεται σε βιταμίνη μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό και τα ονομάζουμε «προβιταμίνη Α». Τα πλέον γνωστά και σημαντικά καροτενοειδή με δράση προβιταμίνης είναι το α- και β- καροτένιο και η β- κρυπτοξανθίνη.
Η βιταμίνη D είναι κυρίως γνωστή για τις ευεργετικές τις ιδιότητες στην καλή υγεία των οστών, παρόλα αυτά, ο ρόλος της στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος είναι πολύ σημαντικός. Σύμφωνα με έρευνες, οι κοινές λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με την μείωση των επιπέδων της βιταμίνης D στο αίμα, ενώ η αύξηση των επιπέδων της κατά 4ng/ml φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης κατά 7-10%. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με δημοσίευση του 2010, προ πραγματοποιήθηκε στο American Journal of Clinical Nutrition, 1200 IU βιταμίνης D ήταν ικανά να μειώσουν της συχνότητα της γρίπης Α κατά 64% συγκριτικά με εικονικό φάρμακο (placebo) που δόθηκε στους εθελοντές. Ομοίως και σε δεύτερη κλινική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Epidemiology and Infection, η επι τριετία καθημερινή χορήγηση 1200 IU ημερησίως σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, απέδειξε σε κάθε περίπτωση τη μικρότερη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων συγκριτικά με εκείνες που λάμβαναν εικονικό φάρμακο για το ίδιο χρονικό διάστημα. Μια πιθανή εξήγηση των κλινικών αποτελεσμάτων, είναι ότι ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D είναι ικανό να οδηγήσει βιοχημικά τον οργανισμό μας να παράγει την ουσία καθελσιδίνη, η οποία με τη σειρά της αποτελεί ένα φυσικό αντιμικροβιακό παράγοντα που μας βοηθά στην πρόληψη λοιμώξεων όπως το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη.
Η βιταμίνη Ε, είναι γνωστή και ως βιταμίνη της νεότητας, αφού διαθέτει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι όταν λαμβάνεται συνδυαστικά με βιταμίνη C, είτε μέσω της διατροφής μας είτε ως συμπλήρωμα διατροφής, ενισχύει τη καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνοντας τα επίπεδα των Τ λεμφοκυττάρων. Ο ρόλος των κυττάρων αυτών είναι πολύ σημαντικός, αφού συμμετέχουν στην απάντηση του οργανισμού μας σε περιπτώσεις που ένα «εισβολέας», όπως είναι ένα ιός ή βακτήριο, εισέλθει σε αυτόν. Ένας αποτελεσματικός συνδυασμός χορήγησης των δυο βιταμινών, για την πρόληψη του κρυολογήματος και της γρίπης κατά τους χειμερινούς μήνες, θα ήταν η καθημερινή λήψη 1000 IU βιταμίνης C και 800 IU βιταμίνης Ε. Φυτικές πηγές βιταμίνης Ε είναι το αβοκάντο, τα αμύγδαλα, οι ηλιόσποροι, το σπανάκι, τα φουντούκια, το μπρόκολο και οι ελιές.
Ο Ψευδάργυρος είναι ζωτικής σημασίας για τον ανθρώπινο οργανισμό, αν σκεφτεί κανείς ότι το σώμα μας χρειάζεται ψευδάργυρο για να συνθέσει περισσότερα από 200 ένζυμα τα οποία συμμετέχουν σε βασικές βιολογικές αντιδράσεις των κυττάρων μας. Μεταξύ αυτών των λειτουργιών, συμπεριλαμβάνονται και πολλές που αφορούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και την ικανότητα του να λειτουργεί σωστά για να αντιμετωπίζουμε τις λοιμώξεις. Στατιστικά, η έλλειψη ψευδαργύρου είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα που επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό μεγάλο μέρος του πληθυσμό και ειδικά στο δυτικό κόσμο, γι’ αυτό και η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής με ψευδάργυρο είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Σύμφωνα δε με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of International Medical Research, ο συνδυασμός 1000 mg βιταμίνης C με 10 mg ψευδάργυρο σε ασθενείς με κοινό κρυολόγημα, μείωσε γρηγορότερα τα συμπτώματα της ρινόρροιας (συνάχι) συγκριτικά με το εικονικό χάπι (placebo).
To Σελήνιο είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, που επίσης ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, η έλλειψη του οποίου έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ευαισθησία μας σε ιογενείς λοιμώξεις. Οι πρόσφατες έρευνες έχουν αποδείξει ότι μια δίαιτά συνολικά φτωχή σε σελήνιο σχετίζεται εκτός των άλλων και με την αύξηση της θνησιμότητας από γρίπη. Η ιδανική ποσότητα σεληνίου που πρέπει να λαμβάνουμε στη διατροφή μας είναι 200mcg στην περίπτωση ενήλικα, ενώ για τα παιδιά μια ιδανική δόση είναι τα 50mcg, πάντα σε συνεννόηση με τον παιδίατρο. Πολύ καλές διατροφικές πηγές σεληνίου είναι τα καρύδια και ιδιαίτερα τα macadamia, ο ηλιόσπορος, τα φιστίκια αλλά και τα ψάρια με τα οστρακοειδή να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας.
Η Echinacea είναι ίσως το δημοφιλέστερο βότανο για την πρόληψη του κρυολογήματος, την ανακούφιση των συμπτωμάτων του αλλά και τη γρηγορότερη ανάρρωση του οργανισμού. Η Echinacea, καταπολεμά τις μολύνσεις, ενισχύει τη φυσική μας άμυνα, παρακινεί την παραγωγή ιντερφερόνης και γενικά συμβάλει στην αντιμετώπιση μολύνσεων τόσο του αναπνευστικού όσο και του ουροποιητικού συστήματος. Πρόκειται για ένα αποτελεσματικότατο βότανο, που ωστόσο θα πρέπει να λαμβάνεται με προσοχή, γιατί έχει και ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι συχνότερες από αυτές είναι αλλεργικές αντιδράσεις, αλλά και ηπατική δυσλειτουργία. Για την πρόληψη του κοινού κρυολογήματος και της γρίπης, συνίσταται η λήψη εκχυλίσματος Echinacea για ένα μήνα και μετά να διακόπτεται. Σε κάθε περίπτωση, οι πλέον πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι δεν ενδείκνυται η λήψη του βοτάνου για συνολικό διάστημα μεγαλύτερο από δυο μήνες το χρόνο.
H Πρόπολη είναι ίσως το ισχυρότερο αντιβιοτικό της φύσης, που μπορεί να λαμβάνεται υπό τη μορφή βάμματος. Η καθημερινή λήψη 2-3 σταγόνων πρόπολης σε ένα ποτήρι νερό, αποτελεί μια εξαιρετικά αποτελεσματική συνήθεια που θα μπορούσε να υιοθετήσει κανείς κατά τους χειμερινούς μήνες στα πλαίσια της πρόληψης της γρίπης και του κοινού κρυολογήματος, αν σκεφτεί κανείς ότι σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιβίωση της μέλισσας εδώ και 42 εκατομμύρια χρόνια οφείλεται κυρίως στις αντιμικροβιακές ικανότητες της πρόπολης που παράγει!
Χριστίνα Μπακοπούλου
Φαρμακοποιός
Βιβλιογραφία
1. Chen W, Tu X, Wu D, Gao Z, Wu S, Huang S., “Comparison of the Partition Efficiencies of Multiple Phenolic Compounds Contained in Propolis in Different Modes of Acetonitrile⁻Water-Based Homogenous Liquid⁻Liquid Extraction.”, Molecules. 2019 Jan 26;24(3). pii: E442. doi: 10.3390/molecules24030442.
2. Chen L, Liu Y, Chen L, Zhang X, Feng F, Zhang F., “[Determination of phenolic compounds in Chinese poplar propolis, Brazil green propolis, and poplar gum by high performance liquid chromatography-quadrupole-time-of-flight mass spectrometry and preliminary study of the identification of adulteration]., Se Pu. 2019 Jan 8;37(1):40-45. doi: 10.3724/SP.J.1123.2018.09003. Chinese.
3. Al-Hariri M., “Immune’s-boosting agent: Immunomodulation potentials of propolis.”, J Family Community Med. 2019 Jan-Apr;26(1):57-60. doi: 10.4103/jfcm.JFCM_46_18.
4. Li Z, Chu S, He W, Zhang Z, Liu J, Cui L, Yan X, Li D, Chen N., “A20 as a novel target for the anti-neuroinflammatory effect of chrysin via inhibition of NF-κB signaling pathway.”, Brain Behav Immun. 2019 Feb 7. pii: S0889-1591(18)30634-2. doi: 10.1016/j.bbi.2019.02.005. NCBI
5. Zeitoun R, Najjar F, Wehbi B, Khalil A, Fayyad-Kazan M, Dagher-Hamalian C, Faour WH, El-Makhour Y., “Chemical composition, antioxidant and anti-inflammatory activity evaluation of the Lebanese propolis extract.
6. “, Curr Pharm Biotechnol. 2019 Feb 6. doi: 10.2174/1389201020666190206201241, PUBMED
7. Miyata R, Sahlan M, Ishikawa Y, Hashimoto H, Honda S, Kumazawa S., “Propolis Components from Stingless Bees Collected on South Sulawesi, Indonesia, and Their Xanthine Oxidase Inhibitory Activity.”, J Nat Prod. 2019 Feb 5. doi: 10.1021/acs.jnatprod.8b00541. [Epub ahead of print]
8. Veloz JJ, Alvear M, Salazar LA., “Antimicrobial and Antibiofilm Activity against Streptococcus mutans of Individual and Mixtures of the Main Polyphenolic Compounds Found in Chilean Propolis.”, Biomed Res Int. 2019 Jan 2;2019:7602343. doi: 10.1155/2019/7602343. eCollection 2019.
9. Attia YA, Bovera F, Abd Elhamid AE, Nagadi SA, Mandour MA, Hassan SS., “Bee pollen and propolis as dietary supplements for rabbit: Effect on reproductive performance of does and on immunological response of does and their offspring.”, J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 2019 Feb 4. doi: 10.1111/jpn.13069. [Epub ahead of print]
10. Attia YA, Bovera F, Abd-Elhamid AEE, Calabrò S, Mandour MA, Al-Harthi MA, Hassan SS., “Evaluation of the carryover effect of antibiotic, bee pollen and propolis on growth performance, carcass traits and splenic and hepatic histology of growing rabbits.”, J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 2019 Feb 3. doi: 10.1111/jpn.13068.
11. Kalthoff S, Strassburg CP., “ Contribution of human UDP-glucuronosyltransferases to the antioxidant effects of propolis, artichoke and silymarin., Phytomedicine. 2018 Aug 10;56:35-39. doi: 10.1016/j.phymed.2018.08.013. Pubmed
12. Zancanela DC, Funari CS, Herculano RD, Mello VM, Rodrigues CM, Borges FA, de Barros NR, Marcos CM, Almeida AMF, Guastaldi AC., “Natural rubber latex membranes incorporated with three different types of propolis: Physical-chemistry and antimicrobial behaviours.”, Mater Sci Eng C Mater Biol Appl. 2019 Apr;97:576-582. doi: 10.1016/j.msec.2018.12.042. NCBI
13. Chen CT, Chien YH, Yu YH, Chen YW, “Extraction and Analysis of Taiwanese Green Propolis.” J Vis Exp. 2019 Jan 7;(143). doi: 10.3791/58743. NCBI.
14. Zhang H, Fu Y, Xu Y, Niu F, Li Z, Ba C, Jin B, Chen G, Li X., “One-step assembly of zein/caseinate/alginate nanoparticles for encapsulation and improved bioaccessibility of propolis., Food Funct. 2019 Jan 16. doi: 10.1039/c8fo01614c. [Epub ahead of print]
15. “The evaluation of efficacy and safety of cough (EMA) granules used for upper respiratory disorders”. Khan MF, Akram M, Akhter N, Mukhtiar M, Zahid R, Khan FS, Daniyal M, Tahir IM, Ahmed K, Sharif A, Kausar S, Shah SMA, Usmanghani K. NCBI
16. “Evaluation of the quality and value of data sources for postmarket surveillance of the safety of cough and cold medications in children”, Green JL, Reynolds KM, Banner W, Bond GR, Kauffman RE, Palmer RB, Paul IM, Dart RC. PUBMED
17. “With fever it’s the real flu I would say: laypersons’ perception of common cold and influenza and their differences- a qualitative study in Austria, Belgium and Croatia”, Mayrhuber EA, Peersman W, van de Kraats N, Petricek G, Ćosić Diviak A, Wojczewski S, Hoffmann K. Pubmed
18. “Public knowledge and perception about antimicrobials and antimicrobial resistance in Japan: A national questionnaire in 2017”, Kamata K, Tokuda Y, Gu Y, Ohmagari N, Yanagihara K. Pubmed
19. “Beverage Containing Dispersible Yeast β-Glucan Decreases Cold/Flu Symptomatic Days After Intense Exercise: A Randomized Controlled Trial.”, Mah E, Kaden VN, Kelley KM, Liska DJ. NCBI
20. “Temperature Sensitive Mutations in Influenza A Viral Ribonucleoprotein Complex Responsible for the Attenuation of the Live Attenuated Influenza Vaccine.” Martínez-Sobrido L, Peersen O, Nogales A. Pubmed
21. “Time-to-onset of cold and flu symptom relief: A randomized, double-blind, placebo-controlled pilot study for a multi-symptom combination product.” Zhang Y, Mallefet P. Pubmed
22. “Effects of orally administered lactoferrin and lactoperoxidase on symptoms of the common cold.” Shin K, Wakabayashi H, Sugita C, Yoshida H, Sato K, Sonoda T, Yamauchi K, Abe F, Kurokawa M. NCBI
23. “Epidemiology of influenza in Ethiopia: findings from influenza sentinel surveillance and respiratory infection outbreak investigations, 2009-2015.” Woyessa AB, Mengesha M, Belay D, Tayachew A, Ayele W, Beyene B, Kassa W, Zemelak E, Demissie G, Amare B, Boulanger L, Granados C, Williams T, Tareke I, Rajatonirina S, Jima D. Pubmed
24. “Identification of a Novel Inhibitor of Human Rhinovirus Replication and Inflammation in Airway Epithelial Cells.” Yang Z, Bochkov YA, Voelker DR, Foster MW, Que LG. Pubmed
25. “Prospective study of probiotic supplementation results in immune stimulation and improvement of upper respiratory infection rate.” Zhang H, Yeh C, Jin Z, Ding L, Liu BY, Zhang L, Dannelly HK. NCBI
26. “Prevalence of exceeding a maximum daily dose of paracetamol, and seasonal variations in cold-flu season. Shiffman S, Battista DR, Kelly JP, Malone MK, Weinstein RB, Kaufman DW. Pubmed
27. “Distinction between rhinovirus-induced acute asthma and asthma-augmented influenza infection.” Guibas GV, Tsolia M, Christodoulou I, Stripeli F, Sakkou Z, Papadopoulos NG. Pubmed
28. “Antibiotic knowledge, attitudes and behaviors of Albanian health care professionals and patients – a qualitative interview study.” Kaae S, Malaj A, Hoxha I. NCBI
29. “Surveys of public knowledge and attitudes with regard to antibiotics in Poland: Did the European Antibiotic Awareness Day campaigns change attitudes?” Mazińska B, Strużycka I, Hryniewicz W. NCBI
30. “Environmental Stability of Swine and Human Pandemic Influenza Viruses in Water under Variable Conditions of Temperature, Salinity, and pH.” Poulson RL, Tompkins SM, Berghaus RD, Brown JD, Stallknecht DE. Pubmed
31. “A systems approach to understanding human rhinovirus and influenza virus infection.” Kim TK, Bheda-Malge A, Lin Y, Sreekrishna K, Adams R, Robinson MK, Bascom CC, Tiesman JP, Isfort RJ, Gelinas R. NCBI
32. “Long term serious olfactory loss in colds and/or flu.” de Haro-Licer J, Roura-Moreno J, Vizitiu A, González-Fernández A, González-Ares JA. Pubmed
33. Furhad S1, Bokhari AA2., “Herbal Supplements.”, StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2018-.
2019 Feb 2.
34. Percival SS1., “Aged Garlic Extract Modifies Human Immunity.”, J Nutr. 2016 Feb;146(2):433S-436S. doi: 10.3945/jn.115.210427. Epub 2016 Jan 13.
35. Amagase H1, “Clarifying the real bioactive constituents of garlic.”, J Nutr. 2006 Mar;136(3 Suppl):716S-725S. doi: 10.1093/jn/136.3.716S.
36. Abdullah T, “A strategic call to utilize Echinacea-garlic in flu-cold seasons.”, J Natl Med Assoc. 2000 Jan;92(1):48-51.
37. Qidwai W1, Alim SR, Dhanani RH, Jehangir S, Nasrullah A, Raza A., “Use of folk remedies among patients in Karachi Pakistan.”, J Ayub Med Coll Abbottabad. 2003 Apr-Jun;15(2):31-3
38. Rodrigues CF, Henriques M, “Oral mucositis caused by Candida glabrata biofilms: failure of the concomitant use of fluconazole and ascorbic acid.”, Ther Adv Infect Dis. 2017 Jan;4(1):10-17. doi: 10.1177/2049936116684477. Epub 2017 Feb 17.
39. Morokutti-Kurz M, Graf C, Prieschl-Grassauer E., “Amylmetacresol/2,4-dichlorobenzyl alcohol, hexylresorcinol, or carrageenan lozenges as active treatments for sore throat.”Int J Gen Med. 2017 Feb 28;10:53-60. doi: 10.2147/IJGM.S120665. collection 2017.
40. Asowata-Ayodele AM, Otunola GA, Afolayan AJ., “Assessment of the Polyphenolic Content, Free Radical Scavenging, Anti-inflammatory, and Antimicrobial Activities of Acetone and Aqueous Extracts of Lippia javanica (Burm.F.) Spreng.” Pharmacogn Mag. 2016 May;12(Suppl 3):S353-62. doi: 10.4103/0973-1296.185770.
41. Mousa HA, “Prevention and Treatment of Influenza, Influenza-Like Illness, and Common Cold by Herbal, Complementary, and Natural Therapies.”, Complementary Altern Med. 2017 Jan;22(1):166-174. Epub 2016 Apr 6. Review.
42. Kim H, Jang M, Kim Y, Choi J, Jeon J, Kim J, Hwang YI, Kang JS, Lee WJ., “Red ginseng and vitamin C increase immune cell activity and decrease lung inflammation induced by influenza A virus/H1N1 infection.”, J Pharm Pharmacol. 2016 Mar;68(3):406-20. doi: 10.1111/jphp.12529. Epub 2016 Feb 21.
43. Wang H, Xu R, Shi Y, Si L, Jiao P, Fan Z, Han X, Wu X, Zhou X, Yu F, Zhang Y, Zhang L, Zhang L, Zhou D, Xiao S., “Design, synthesis and biological evaluation of novel L-ascorbic acid-conjugated pentacyclic triterpene derivatives as potential influenza virus entry inhibitors.”, Eur J Med Chem. 2016 Mar 3;110:376-88. doi: 10.1016/j.ejmech.2016.01.005. Epub 2016 Jan 8.
44. Glatthaar-Saalmüller B, Fal AM, Schönknecht K, Conrad F, Sievers H, Saalmüller A.” Antiviral activity of an aqueous extract derived from Aloe arborescens Mill. against a broad panel of viruses causing infections of the upper respiratory tract.”, Phytomedicine. 2015 Sep 15;22(10):911-20. doi: 10.1016/j.phymed.2015.06.006. Epub 2015 Jul 2.
45. Kumar S, Ahlawat W, Kumar R, Dilbaghi N., “Graphene, carbon nanotubes, zinc oxide and gold as elite nanomaterials for fabrication of biosensors for healthcare.”, Biosens Bioelectron. 2015 Aug 15;70:498-503. doi: 10.1016/j.bios.2015.03.062. Epub 2015 Mar 26. Review.
46. Bahadır EB, Sezgintürk MK., “Applications of commercial biosensors in clinical, food, environmental, and biothreat/biowarfare analyses.”, Anal Biochem. 2015 Jun 1;478:107-20. doi: 10.1016/j.ab.2015.03.011. Epub 2015 Mar 16. Review.
47. Cai Y, Li YF, Tang LP, Tsoi B, Chen M, Chen H, Chen XM, Tan RR, Kurihara H, He RR., “A new mechanism of vitamin C effects on A/FM/1/47(H1N1) virus-induced pneumonia in restraint-stressed mice.”, Biomed Res Int. 2015;2015:675149. doi: 10.1155/2015/675149. Epub 2015 Feb 1.
48. Reshi ML, Su YC, Hong JR., “RNA Viruses: ROS-Mediated Cell Death.”, Int J Cell Biol. 2014;2014:467452. doi: 10.1155/2014/467452. Epub 2014 May 8. Review.
49. Raja K, Prabahar A, Selvakumar S, Raja TK., “In Silico Analysis to Compare the Effectiveness of Assorted Drugs Prescribed for Swine flu in Diverse Medicine Systems.”, Indian J Pharm Sci. 2014 Jan;76(1):10-8.
50. Aschauer S, Gouya G, Klickovic U, Storka A, Weisshaar S, Vollbracht C, Krick B, Weiss G, Wolzt M., “Effect of systemic high dose vitamin C therapy on forearm blood flow reactivity during endotoxemia in healthy human subjects.”, Vascul Pharmacol. 2014 Apr;61(1):25-9. doi: 10.1016/j.vph.2014.01.007. Epub 2014 Feb 8.
51. Adkar PP, Bhaskar VH., “Pandanus odoratissimus (Kewda): A Review on Ethnopharmacology, Phytochemistry, and Nutritional Aspects.”, Adv Pharmacol Sci. 2014;2014:120895. doi: 10.1155/2014/120895. Epub 2014 Dec 22. Review.
52. Jesenak M, Majtan J, Rennerova Z, Kyselovic J, Banovcin P, Hrubisko M., “Immunomodulatory effect of pleuran (β-glucan from Pleurotus ostreatus) in children with recurrent respiratory tract infections.”, Int Immunopharmacol. 2013 Feb;15(2):395-9. doi: 10.1016/j.intimp.2012.11.020. Epub 2012 Dec 20.
53. Cheng LL, Liu YY, Li B, Li SY, Ran PX.” [An in vitro study on the pharmacological ascorbate treatment of influenza virus].” Zhonghua Jie He He Hu Xi Za Zhi. 2012 Jul;35(7):520-3.
54. Belolipetskaia VG, Blagodatskikh SV, Zhabina EA, Kibalchich DA, Guranda DF, Belolipetskiĭ NA, Rudenko LI., “[Comparative pharmacokinetics of antigrippin-maximum administered in capsules and powder for preparing solutions].”, Eksp Klin Farmakol. 2011;74(7):38-40.
55. Hueniken K, Aglipay M, Birken CS, Parkin PC, Loeb MB, Thorpe KE, Dai DWH, Laupacis A, Mamdani M, Mazzulli T, Maguire JL; “Effect of High-Dose Vitamin D Supplementation on Upper Respiratory Tract Infection Symptom Severity in Healthy Children.”, Pediatr Infect Dis J. 2018 Nov 5. doi: 10.1097/INF.0000000000002225
56. [No authors listed], “Natl Bur Econ Res Bull Aging Health. 2018;(2):1-2. No abstract available.” The Protective Effect of Sunlight against Influenza.”
57. Gruber-Bzura BM., “Vitamin D and Influenza-Prevention or Therapy?”, Int J Mol Sci. 2018 Aug 16;19(8). pii: E2419. doi: 10.3390/ijms19082419. Review
58. Brett NR, Lavery P, Agellon S, Vanstone CA, Goruk S, Field CJ, Weiler HA.” Vitamin D Status and Immune Health Outcomes in a Cross-Sectional Study and a Randomized Trial of Healthy Young Children.”, Nutrients. 2018 May 27;10(6). pii: E680. doi: 10.3390/nu10060680.
59. Lee MD, Lin CH, Lei WT, Chang HY, Lee HC, Yeung CY, Chiu NC, Chi H, Liu JM, Hsu RJ, Cheng YJ, Yeh TL, Lin CY., “Does Vitamin D Deficiency Affect the Immunogenic Responses to Influenza Vaccination? A Systematic Review and Meta-Analysis.”, Nutrients. 2018 Mar 26;10(4). pii: E409. doi: 10.3390/nu10040409. Review.
